Rodzaje mięśniaków macicy
Mięśniaki macicy mają kształt kulistych tworów umiejscowionych w obrębie macicy. W zależności od ich umiejscowienia wyróżnia się różne rodzaje mięśniaków.
Te, które wpuklają się do światła jamy macicy zwane są podśluzówkowymi zaś te zlokalizowane pod błoną okrywającą macicę od zewnątrz – podsurowicówkowymi. Z kolei mięśniaki umiejscowione wewnątrz ściany macicy nazywamy śródściennymi. Mięśniaki macicy niekiedy tworzą ruchome uszypułowane guzy mogące sugerować guzy jajników. Ich umiejscowienie wpływa zarówno na objawy jakie ze sobą niosą, jak i na optymalny sposób ich leczenia.
Mięśniaki macicy rzadko występują jako pojedyncze guzy (zaledwie ok. 10% przypadków). Zazwyczaj jest ich kilka a nawet kilkanaście. Mają różne rozmiary: od poniżej centymetra średnicy do wielkości piłki futbolowej a nawet większej. Najczęściej jednak nie przekraczają 10-12 cm.
Gdy w macicy jest wiele mięśniaków lub pojedynczy mięśniak jest dużych rozmiarów, zatraca ona swój fizjologiczny kształt i wielkość. Mówimy wtedy o macicy mięśniakowatej, która może nawet sięgać znacznie powyżej wysokości pępka.
Niektóre mięśniaki podśluzówkowe mogą przybierać polipowaty uszypułowany charakter wzrostu. Zmiany takie mogą rozciągać szyjkę macicy, wychodząc z jej kanału do pochwy, a sporadycznie nawet przed szparę sromową na zewnątrz. Określa się je jako mięśniaki rodzące.
Pomimo iż mięśniaki macicy są zazwyczaj zmianami łagodnymi, lekarz decydując o rodzaju postępowania terapeutycznego, zawsze powinien wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia ich postaci złośliwej tj. mięsaka. Mięsaki należą do rzadkości.
Jakkolwiek nie wiadomo dokładnie, jak często dochodzi do przemiany mięśniaka w mięsak, częstość tego zjawiska oszacowano na mniej niż l na 100 przypadków. Mięsaki częściej występują u kobiet w wieku pomenopauzalnym. Charakteryzują się wówczas gwałtownym wzrostem i objawiają bolesnością oraz obfitymi krwawieniami z macicy.
Rodzaje mięśniaków macicy
W zależności od lokalizacji mięśniaki macicy dzieli się na podśluzówkowe, czyli rosnące do jamy macicy, śródścienne, czyli rosnące w ścianie macicy) oraz podsurowicówkowe, czyli rosnące na zewnątrz macicy.
Mięśniaki podśluzówkowe i podsurowicówkowe mogą być uszypułowane, czyli połączone z macicą tylko przez wąską szypułę naczyniową. Mięśniaki podśluzówkowe mogą być usuwane drogą histeroskopii, czyli przy pomocy endoskopu, który wprowadza się do jamy macicy przez kanał szyjki macicy. W przypadku obecności dużego podśluzówkowego mięśniaka macicy konieczne może być wykonanie dwuetapowej histeroskopii lub nawet usunięcie całego trzonu macicy.
Z kolei mięśniaki śródścienne i podsurowicówkowe zazwyczaj usuwane są operacyjnie po otwarciu jamy brzusznej, chociaż w niektórych przypadkach mogą też być usuwane laparoskopowo.
U jednej pacjentki mogą występować równocześnie różne rodzaje mięśniaków macicy. Na prezentowanym obrazie uzyskanym w trakcie przezpochwowego badania ultrasonograficznego widoczne są trzy mięśniaki: podśluzówkowy, wypełniający jamę macicy (czerwona strzałka), śródścienny, znajdujący się w obrębie ściany macicy (zielona strzałka), oraz podsurowicówkowy, rosnący na zewnątrz macicy (niebieska strzałka).
